Sporkehout – ook wel Vuilboom genoemd – is een struikvormer die tussen den 1,5 en 5 meter hoog wordt. Sporkehout kan rijkelijk bloeien en heeft ook een langdurige bloeittijd die begint in mei en tot de herfst kan doorgaan. De kleine opvallende bloemen zijn romig wit en groenachtig en staan in een soort bundeltjes. De bloemen worden graag bezocht door wilde bijen (o.a. de zeldzame Sporkehoutzandbij), vlinders en (zweef)vliegen. Voor rupsen van het Boomblauwtje is Sporkehout een belangrijke voedselbron.

Na de bloei ontstaan groene, rode bessen die langzaam zwart worden. De ronde vruchten rijpen zeer ongelijkmatig aan de struik. Zo kan een een deel van de bessen nog groen zijn terwijl een ander deel halfrijp (licht)rood is en er tegelijkertijd ook al rijpe bessen aan de takken zitten; glanzend (diep)zwart van kleur. De bessen zijn giftig voor mensen. In tegenstellig tot Wegendoorn, de andere telg uit de wegedoornfamilie, die een voorkeur heeft voor een voedselrijke kalkhoudende bodem, groeit Sporkehout het liefst op min of meer voedselarme, zurige en zandige bodems. Deze bodems kunnen variëren van vochtig tot nat, maar kunnen ook droger zijn. Hoewel Sporkehout schaduw verdraagt, heeft deze soort een voorkeur voor een lichte standplaats.

Sporkehout is ecologisch interessant vanwege haar lange bloeitijd en rijke hoeveelheid nectar voor insecten en de bessen worden graag door vogels gegeten, zoals lijsterachtigen.